Upoznajte Kratersko Jezero, jezero koje se krije u grotlu vulkana

Šta su i kako nastaju kraterska jezera?

Kraterska jezera (neko ih naziva i Vulkanska) su jezera koja se formiraju u kraterima ili kalderama vulkana. Pripadaju grupi tektonskih jezera. Formiraju se najčešće tako što atmosferska voda vremenom ispunjava kratersko udubljenje vulklana. Kada se postigne ravnoteža u količini vode koje jezero dobija padavinama i one koju gubi isparavanjima dobija se jezero sa relativno stabilnom količinom vode. Jako je redak slučaj da ovakva jezera imaju otoku, a gotovo nikada nemaju pritoke. Jezera koja se formiraju iznad aktivnih vulkana imaju izrazito kiseo hemijski sastav, zasićena su gasovima i najčešće zelene boje dok su ona koja se formiraju u kraterima ugašenih vulkana ispunjena najbistrijom slatkom vodom, kao posledica toga što nema pritoka i drugih izvora koji bi donosili rastresiti materijal u jezerski basen.

Nacionalni Park Kratersko Jezero

Najpoznatije jezero ovog tipa na svetu nalazi se u SAD-u, u državi Oregon i predstavlja centralni deo istoimenog Nacionalnog Parka, Kratersko Jezero (Crater Lake).

Evolucija jezera počinje pre oko 7600 godina kada na vulkanskoj  planini Mazama (deo planinskog venca Kaskadskih Planina) dolazi do snažnih vulkanskih erupcija, razaranja planine i formiranja kaldere. Atmosferske vode pune basen u  formiranom krateru i lagano formiraju jezero. Stručnjaci pretpostavljaju da je za formiranje jezera ove veličine i dubine bilo potrebno bar 720 godina. Od materijala koji se nataložio tokom erupcije i kasnijim erozivnim procesima na padine kratera u basenu jezera formiralo se Čarobnjačko ostrvo, i tu ostalo do dan danas.

Jedno od najlepših svetskih jezera široko je 8 km, dugačko oko 10km i ima prosečnu dubini oko 350m. Sa najvećom izmerenom dubinom od 597m predstavlja najdublje jezero SAD-a, drugo najdublje na severnoameričkom kontinentu (iza Ropskog) i sedmo najdublje jezero sveta. Po nečemu je ipak prvo; najdublje je jezero sveta kome je čitav jezerski basen smeštan iznad nivoa mora.

Američke vlasti su odavno prepoznale značaj očuvanja Kraterskog jezera pa je čitava oblast koja objedinjuje okolne pećine sa arheološkim nalazištima, šumsku vegetaciju i deo planine proglašen nacionalnim Parkom još 1902. godine, što ga čini petim najstarijim u Sjedinjenim državama.

Ugašeni vulkan Kraterskog Jezera?

Najnovija istraživanja pokazuje znake odredjenih vulkanskih aktivnosti na dnu jezera, poput fumarola i prisustva nekih gasova koji mogu biti pokazatelj da ova oblast može ponovo iz kategorije „ugašenih vulkana“ preći u „aktivne“!? Ono što je sigurno, dok se tako nešto (eventualno) ne dogodi svima nam ostaje da uživamo u lepoti prirode Kraterskog Jezera....