Dolina spomenika, simbol američkog Zapada

Visoke usamljene stene koje se izdižu do 300 m iznad spržene pustinje postali su jedan od simbola Amerike, pogotovo njenog zapadnog dela. Razlog je delom i to što je ovo jedan od najčešće fotografisanih i snimanih motiva čitave Severne Amerike. Delom zbog toga a delom zbog gostoprimstva lokalnih Navaho indijanaca na čijoj zemlji se Dolina nalazi imaćete veliki osećaj prisnosti i pripadnosti ovoj oblasti iako je možda tek prvi put posećujete.

Inače, ovaj plemenski park Navaho idijanaca (zbog čega nema status nacionalnog parka) smešten je u „nedođiji“. Nalazi se u jugoistočnoj Juti na 250 km od prvog većeg gradskog naselja, Flagstafa. Daleke 1923. godine radi pospešivanja saradnje i prvenstveno trgovine između indijanskog i neindijanskog stanovništva osnovana je naseobina Golding. Danas je ovaj gradić idealna (i praktično jedina) destinacija u kojoj možete odsesti i obilaziti Dolinu spomenika. Čitavo naselje prilagodilo se tome i sadrži širok spektar usluga posetiocima parka.

Pogled iz daljine na „spomenike“ oduzima dah ali vožnja vijugavim putnim pravcem Veli Drajv koji se na dužini od 27 km probija između nestvarnih stenskih formacija nešto je što morate doživeti. Najčešće se zastaje kod Totemskog stuba, kamenog tornja visine 91 i širine samo nekoliko metara kojoj Navaho kultura pripisuje mnoge mistčne moći.

Iako smo svesni da nema zaista nečeg mističnog u ovim stenama, da ih je prioda stvorila tzv. selektivnom erozijom odnosno da je voda odnosla stari sloj peščara od kojeg su oni otporniji i čvršći delovi (za sada) odoleli erozivnom procesu i formirali stenske formacije pomalo nestvarnih oblika opet se u blizni spomenika osećamo nekako drugačije, nekako magično. Ovaj živopisni pejzaž koji neodoljivo podseća na kadrove izmišljenih planeta iz žanra naučne fantastike zaista izgleda spektakularno i oduzima dah. Navaho indijanci u svojim odorama i sa velikom željom da vas impresioniraju nekom od svojih poučnih priča samo doprinose osećaju nečeg drugačijeg i nestvarnog u vezi sa ovim mestom. Kažu da je taj osećaj zapravo američki Zapad a ne zemlja i geografski nazivi koji je određuju.