Troja, između legende i istorije

U provinciji Čanakale u zapadnoj Turskoj, nedaleko od Mramornog mora nalazi se jedno od najpoznatijih arheoloških nalazišta. Grad Troja je poznat širom sveta zahvaljujući Homerovoj “Ilijadi”, po kojoj su Grci, pod vođstvom Agamemnona opsedali grad Troju deset godina da bi vratili ženu Agamemnonovog brata Menelaja, Jelenu, koju je oteo Paris mlađi sin kralja Prijama. Prema Odiseji, Grci su pobedili tako što su sakrili svoje vojnike u drvenog konja a zatim otplovili, naizgled poraženi. Trojanci su uneli konja u grad i kada su posle slavlja zaspali, vojnici su izasli iz konja, otvorili kapije svojim drugovima koji su se krišom vratili i opustošili su grad.

Kako je mit postao stvarnost

Ova priča se smatrala mitom do sedamdesetih godina devetnaestog veka, kada je nemački arheolog-amater Hajnrih Šliman upotrebio svoje bogatstvo da opsežno ispita brdo po imenu Hisarlik. Otkriveno je devet naselja, od kojih se svako nalazilo povrh prethodnog. Najstarije je datiralo od pre 5000 godina. Šlimanovo iskopavanje je oštetilo neke delove naselja, ali je ono i dalje kompaktno i možda ne toliko impresivno kao što to mnogi posetioci očekuju. Mada skorašnji dokazi navode da se tu nalazilo veliko naselje izvan zidova tvrđave. Bilo kako bilo velika područja sa zidovima postoje kao i ostaci građevina. U svakom slučaju istorija i legenda se vezuju za ruševine koje čine ovo mesto  značajnim i fascinantnim.

Među nerešenim misterijama u vezi sa Trojom ubraja se i Šlimanovo blago kralja prijama, od kog se danas veći deo nalazi u Puškinovom muzeju u Rusiji. Ne samo da je pronađeno u pogrešnom sloju već je i samo otkriće verovatno lažirano.

Najbolje vreme za posete je možda avgust kada se održava Trojanski festival…