Temišvar, ukras Banata

Pored prelepe Transilvanije, poznate kao dom strašnog grofa Drakule, te tradicionalno posećene prestonice Bukurešta, Temišvar se izdvojio kao treći turistički centar sve razvijenije Rumunije. Turističke potencijale grada potvrđuju i dve prestižne titule koje će poneti u bliskoj budućnosti, „Evropski grad mladih za 2018. godinu“ i „Evropska prestonica kulture za 2021. godinu“.

Temišvar kroz istoriju

Temišvar je danas grad koji se ponosi svojom multinacionalnošću , kulturnim i religijskom tolerancijama i razlikama. To je posledica burne i neizvesne istorije kroz koju je grad prošao. Rana istorija naselja počinje od dačanskih plemena (za koje Rumuni čvrsto veruju da su njihovi drevni preci), preko rimskih vojnih logora, upada nomadskih plemena, mahom Avara, sve do 12-og veka kada se naselje prvi put pominje pod današnjim imenom. Posle 1552. godine osvajaju ga Osmanlije i vladaju njime narednih 164 godine. Početkom 18-og veka od Turaka ga u ime Habzburške monarhije osvaja Eugen Savojski, jedna od omiljenih ličnosti gradske istorije. Tek  1918. godine srpski vojnici oslobađaju grad od Austrougara i on je tada trebalo da postane deo Srbije što se posle trijanonskog sporazuma menja te grad konačno postaje centar rumunskog Banata.  Krajem dvaedesetog veka desio se možda i najvažniji istorijski događaj u čitavoj Rumuniji. Iz Temišvara je 16-og decembra te godine pokrenuta revolucja protiv Nikolaea Čaušeskog, ozloglašenog komunističog vođe, koja se ubrzo raširila čitavom zemljom i koja je dovela do pada višedecenijskog apsolutističkog sistema.

Dinamične promene u Temišvaru odnosile su se i na geografiju a ne samo na istoriju. Naime, ako analiziramo ime grada dolazimo do podatka da je Temišvar u slobodnom prevodu „varoš na Tamišu“. Poznato je da danas kroz grad protiče reka Begej dok je tok Tamiša nešto južnije od grada. Ipak, ime grada je opravdano jer Tamiš i jeste nekada proticao kroz grad ali je njen tok izmešten, močvarni tereni isušeni i stvoreni uslovi za dalji neometan razvoj varoši. Dakle, Temišvar je oduvek bio dinamičan grad, priroran da se menja i osavremenjuje a na našu sreću sve te promene ostavile su za sobom pregršt dobro očuvanih spomenika koji krase grad i čine ga tako privlačnim za svetske putnike...

Drugi grad na svetu i prvi u Evropi koji je dobio električno ulično osvetljenje bio je Temišvar. Pre njega samo je Njujork mogao da se pohvali time...

Šta videti u Temišvaru?

Posle izuzetno turbulentne istorije Temišvar je danas miran grad, prava turistička oaza. Grad parkova, trgova i prelepe arhitekture. Posebno se ističe staro gradsko jezgro formirano između 17-19. veka pod uticajima Beča i Pešte. Kasniji istorijski događaji ulepšali su i oplemenili ovaj prostor i učinili ga onim što danas mnogi sa pravom zovu „Mali Beč“. Gradskim jezgrom dominiraju trgovi, tri velika i nekolicina manjih. Trg pobede sa zgradom opera na jednom i rumunskom pravoslavnom crkvom na drugom kraju možda je i najlepši, svakako najveći u gradu. Stara gradska kuća i mnogobrojni spomenici i kipovi ukrašavaju Trg slobode. Trg pobede kvadratnog oblika pravi je raj ljubiteljima arhitekture. Rimokatolička katedrala, Srpska saborna crkva, stare stambene i industrijske zgrade, Palate Barok i Bruk, zgrada stare banke građena po uzoru na Gaudijeva dela koja krase Barselonu i još par prelepih starih zdanja od kojih su neka išarana mecima iz različitih ratova prave su turističke atrakcije. Ništa manje posećeni nisu ni gradski parkovi, među kojima se tek za nijansu lepotom izdvaja Park Ruža sa čuvenim Cvetnim satom.

Poseta staroj fabrici piva uz obaveznu degustaciju, potom Muzeju Banata, nekom od zaostalih bastiona starih gradskih zidina, kući Januša Hunjadija ili mestima na kojima su radili i živeli Dositej Obradović i Vuk Karadžić kao i šetnja prelepo uređenim kejom pokraj Begeja upotpuniće posetu Temišvaru i ubediti vas da grad sa pravom važi za jedan od najlepših u Banatu i Rumuniji.